Czyszczenie wykładzin scenograficznych - 10 zł/m²

Wykładzina scenograficzna, czyli bez czego przedstawienie nie może się odbyć

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że największe światowe sceny są pokryte wykładzinami. Oczywiście, nie są to żadne perskie dywany, ale specjalny rodzaj okładzin. Jego zadaniem jest sprawienie, by praca aktorów i tancerzy była komfortowa. Dlaczego jej stosowanie jest ważne? Czy różni się od pozostałych rodzajów wykładzin?

Komfort i bezpieczeństwo

Wykładziny estradowe są szczególnie ważne dla tancerzy i baletmistrzów. Wykładzina pomaga im złapać przyczepność. Dzięki temu ich ruchy mogą być zgodne z tym, co sobie zaplanowali. Nie może być mowy o perfekcji bez dobrej wykładziny. Za zwiększoną przyczepność odpowiadają siły tarcia, które występują na styku podłoża i podeszwy butów, baletek i point. W teorii tancerz mógłby poruszać się po lakierowanym parkiecie. Jednak jego gładka powierzchnia nie oferuje wystarczającego tarcia, by tancerz mógł poruszać się pewnie. Równocześnie – nie będzie też czuł się wygodnie.

Ochrona stawów

Wykładzina scenograficzna jest też dość miękka, więc odciąża stawy. To również ważna cecha z perspektywy tancerzy. Pamiętajmy, że na scenie muszą być znacznie dłużej niż przez czas trwania spektaklu. Są jeszcze próby, ćwiczenia i inne przygotowania. Wszystko to wymaga ciągłego ruchu. Trzeba też pamiętać, że ciało jest dla aktora i tancerza narzędziem pracy. Musi o nie szczególnie dbać by móc zarabiać na życie. Z tych właśnie powodów określenie „deski teatru” jest tylko przenośnią, która nie oddaje stanu rzeczywistego.

Dekoracje

Wykładziny scenograficzne są też elementem dekoracji. Każde przedstawienie potrzebuje ich, by móc stworzyć odpowiedni nastrój. Są stałym elementem każdego wnętrza, które pojawia się w inscenizacji. Zazwyczaj mają one imitować konkretne miejsca w budynkach – biuro, mieszkanie, szpital, sklep itd. Czasem też mają udawać wszystko, co znajduje się na zewnątrz – np. trawę, chodnik, żwirowy podjazd. W każdym wypadku wykładzina musi spełniać określone cechy. Przede wszystkim musi jednak spójnie wpasowywać się do pomysłu na całą dekorację.

I jak to czyścić?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o to, jak czyścić wykładziny scenograficzne. Wszystko zależy od ich typu, rodzaju, składu oraz zaleceń producenta. Bardzo często na scenę trafiają wykładziny targowe, które można czyścić metodą ekstrakcyjną lub bonnetować. Zdarza się jednak, że w spektaklu wykorzystywany jest zupełnie inny produkt, np. sztuczna trawa. Jej pielęgnacja wygląda zupełnie inaczej. Zadaniem fachowca jest zidentyfikowanie materiałów, z których wykonano wykładzinę i w miarę możliwości rozpoznanie źródeł plam i zabrudzeń. Dzięki tej wiedzy może on dobrać najlepszą metodę oraz środki chemiczne. Tylko w ten sposób pranie wykładziny dekoracyjnej ma szansę na najlepsze i najtrwalsze efekty.

Co może się znaleźć na wykładzinie scenograficznej?

Wykładziny na scenie są mniej narażone na zabrudzenia niż inne rodzaje okładzin. Aktorzy najczęściej nie chodzą po nich w tych samych butach, w których poruszają się po ulicach. Mają więc zawsze czyste podeszwy butów oraz ubrania. Mają jednak makijaż, który w pewnych przypadkach może mieć kontakt z wykładziną. Plamy z niego będą trudne do usunięcia. Nie zapominajmy też o efektach pirotechnicznych. Nie są one obecne w każdej sztuce, ale są dość popularne. To proste i tanie sztuczki, które uatrakcyjniają przedstawienie. Niestety mogą po sobie pozostawić plamki z prochu lub innych substancji chemicznych. Stąd ważne jest też, by zwracać uwagę na ognioodporność wykładziny. Daje to pewność, że zagubiona iskra nie wznieci pożaru, ani nie zniszczy całej scenografii. Są to inne rodzaje zabrudzeń niż te, które pojawiają się w biurach i w domach. Wymagają, więc innego traktowania.

Jak często trzeba czyścić wykładzinę dekoracyjną?

Wiadomo, dekoracji nie zmienia się po każdym przedstawieniu. Nie demontuje się ich zbyt często, bo mogłoby to spowodować ich uszkodzenie i konieczność wykonania nowych ozdób. Z tego też powodu wykładziny scenograficzne są w pierwszej kolejności odkurzane. Dobrze jest wyposażyć się w różnego rodzaju ssawki, które usuną ewentualny kurz nawet z wąskich szczelin. Na scenie mogą też znaleźć się grubsze zanieczyszczenia, które zostały tam zrzucone intencjonalnie, np. konfetti czy serpentyny. Najczęściej również można usunąć je odkurzaczem o sporej mocy. Jednak raz na jakiś czas warto taki podkład dobrze wyprać. Zwłaszcza w sytuacji, gdy spektakl schodzi już z repertuaru albo przenosi się na inną sceną. Trudno wyobrazić sobie przewożenie lub składowanie brudnej wykładziny. Oczywiście, przed zwinięciem jej trzeba poczekać, aż całkowicie wyschnie. Dopiero wtedy można zapakować ją w folię zabezpieczającą.

Co z tym praniem?

Pranie wykładzin estradowych może mieć różne oblicza. Jak już wspomniano, wiele zależy od zaleceń samego producenta. Niezależnie od przyjętej metody czyszczenia, jej główne punkty pozostają niezmienne. Na początek wykonuje się test stabilności koloru wykładziny. Ma on na celu sprawdzenie, czy wybrany środek piorący nie zniszczy barwy runa. Najczęściej wykonuje się go na małej powierzchni w niewidocznym miejscu. Jeżeli preparat zdał egzamin, to przygotowuje się jego większą ilość w odpowiednim stężeniu. Kolejne czynności zależą od przyjętej metody oraz stosowanych środków. W każdym przypadku korzysta się ze specjalnej, profesjonalnej maszyny. Może ona mieć różne funkcje – rozpylanie cieczy, zasysanie jej oraz ciał stałych, czy płukanie. Często wykonuje się też ręczne zaczesywanie runa wykładziny dekoracyjnej w jednym kierunku. Robi się to szczotką z naturalnego włosia. Jest to bardzo pracochłonna metoda, ale dzięki niej runo wygląda na bardzo wypielęgnowane i zadbane.

Czy pranie wystarczy?

Jak dotąd pranie jest najlepszą metodą regeneracji wykładziny scenograficznej. Nic nie może go zastąpić, bo najlepiej usuwa zabrudzenia. Pomaga też usunąć nieprzyjemne zapachy. Jest to bardzo ważne w zamkniętych pomieszczeniach, sali teatralnych po prostu nie da się dobrze wywietrzyć. W tym celu stosuje się preparaty dezodorujące.